لە ڕۆژی جیهانی یەکسانیی کۆمەڵایەتیدا، کە دەکاتە ٢٠ی شوباتی هەمو ساڵێک، زانکۆی گەرمیان وۆرکشۆپێکی نێودەوڵەتی بە بەشداری توێژەرانی بواری زانستی کۆمەڵایەتی و ئەدیبان لە هەردوو زانکۆی گەرمیان و زانکۆی کوردستان- سنە ئەنجامدەدات.

وۆرکشۆپەکە بەناونیشانی (یەکسانی کۆمەڵایەتی و کولتوری پێکەوەژیان)، کاتژمێر (١٠)ی سەرلەبەیانی لە هۆڵی شێرکۆ بێکەس/کۆلێجی پەروەردەی بنەڕەت بەڕێوەدەچێت.

تەوەرەکان

یەکەم : یەکسانیی کۆمەڵایەتی، چەمک و ڕەهەندەکانی کۆمەڵایەتییەکانی.

هاوار کریم حمید

مامۆستا لە زانکۆی گەرمیان

هەرێمی کوردستانی عێراق

دووەم: لێکەوتەکانی یەکسانی کۆمەڵایەتی

دکتۆر سەعید خانی

مامۆستا لە زانکۆی کوردستان - سنە - ئێران

سێیەم : یەکسانی کۆمەڵایەتی وەکو کولتور

دکتۆر کەمال خالق پەنا

مامۆستا لە زانکۆی کوردستان - سنە - ئێران

یەکسانی کۆمەڵایەتی ئاماژەیە بۆ چەمکێک کە هەموو تاکەکانی ناو کۆمەڵگایەک بە یەکسانی دەستیان بە ماف و دەرفەت و سەرچاوەکان بگات، بەبێ گوێدانە پاشخان و ناسنامە و باری ئابووری کۆمەڵایەتی. ڕەهەندە جۆراوجۆرەکان لەخۆدەگرێت، لەوانە یەکسانی ئابووری، سیاسی و کولتووری و ئامانجێکی سەرەکییە لە کۆمەڵگا دیموکراسی و دادپەروەرەکاندا.

تێگەیشتن لە یەکسانی کۆمەڵایەتی

یەکسانی کۆمەڵایەتی بەو مانایەیە کە تاکەکان بە دادپەروەرانە و بەبێ جیاوازی مامەڵەیان لەگەڵ دەکرێت لەسەر بنەمای هۆکارەکانی وەک ڕەگەز، بیر، چینایەتی، نەتەوە، کەمئەندامی، یان ئاراستەی سێکسی. بریتییە لە دڵنیابوون لەوەی کە هەموو کەسێک دەرفەتی یەکسان لە خوێندن، دامەزراندن، چاودێری تەندروستی و بەشداری سیاسیدا هەیە.

ڕەهەندە سەرەکییەکانی یەکسانی کۆمەڵایەتی

1. یەکسانی ئابووری – دڵنیابوون لە مووچەی دادپەروەرانە، دەستڕاگەیشتن بە کار، و دەرفەتی یەکسان بۆ پێشکەوتنی ئابووری.

2- یەکسانی سیاسی – نوێنەرایەتی یەکسان لە پرۆسەی سیاسی و مافی دەنگدان و دەستڕاگەیشتن بە دامەزراوەکانی حکومەت.

3. یەکسانی یاسایی – مامەڵەی یەکسان بەپێی یاسا، پاراستنی مافەکان، و پرۆسەی دادوەری دادپەروەرانە.

4. یەکسانی پەروەردەیی – دەستڕاگەیشتنێکی یەکسان بە خوێندنی کوالیتی و دەرفەتەکان بۆ پەرەپێدانی کارامەیی.

5. یەکسانی جێندەری – چارەسەرکردنی جیاوازی لە کرێ، ڕۆڵی سەرکردایەتی و چاوەڕوانییە کۆمەڵایەتییەکان لەسەر بنەمای جێندەر.

ستراتیژییەکانی پێشخستنی یەکسانی کۆمەڵایەتی

1. پەروەردە و هۆشیاری – پێشخستنی پەروەردەی گشتگیر و هۆشیاری سەبارەت بە جیاکاری و لایەنگری.

2. چاکسازی لە سیاسەتدا – جێبەجێکردنی یاساکانی کار دادپەروەرانە، باجدانی پێشکەوتووانە، و سیاسەتی کردەوەی ئیجابی.

3. نوێنەرایەتی یەکسان – هاندانی هەمەچەشنی لە ئۆرگانەکانی سەرکردایەتی و بڕیاردان.

4. بەرنامەکانی چاودێری کۆمەڵایەتی – پێشکەشکردنی چاودێری تەندروستی، نیشتەجێبوون، و هاوکاری دارایی بۆ گروپە بێبەشەکان.

5. پاراستنی یاسایی – بەهێزکردنی یاساکانی دژە جیاکاری و جێبەجێکردنی سیاسەتەکانی مافی یەکسان.

ئەنجام

گەیشتن بە یەکسانی کۆمەڵایەتی بۆ کۆمەڵگایەکی دادپەروەر و بەردەوام زۆر پێویستە. لە کاتێکدا پێشکەوتن بەدەست هاتووە، بەڵام تەحەددیاتەکان ماونەتەوە کە پێویستیان بە هەوڵی بەردەوامی حکومەتەکان و کۆمەڵگەی مەدەنی و تاکەکان هەیە. چارەسەرکردنی نایەکسانی ئابووری و سیاسی و کولتووری یارمەتیدەر دەبێت بۆ دروستکردنی جیهانێکی دادپەروەرتر و گشتگیرتر کە هەمووان دەرفەتی سەرکەوتنیان هەبێت.