به‌خێربین بۆ ماڵپەڕی فەرمی زانكۆی گەرمیان، ئەم ماڵپەڕە لەپێناو ناساندن وخستنەڕووی سەرجەم چالاكیە زانستی و ئەكادیمی و كارگێڕییەكانی زانكۆمان خراوەتەگەڕ.
زانكۆی گەرمیان لە پرۆسەی بەردەوامی بایەخ و گرنگی پێدانی زیاتری حكومەتی هەرێمی كوردستان بە خوێندنی باڵا و بە فەرمانی سەرۆكایەتی ئەنجومەنی وەزیران ژمارە (1670 لە 8/7/2010) وەكو پێویستیەكی بابەتی و زانستی هەرێمەكەمان بەگشتی و دەڤەری گەرمیان بەتایبەتی دامەزراوە.
سەرەتای دەستپێكی دامەزراندنی زانكۆی گەرمیان دەگەڕێتەوە بۆ گواستنەوەی هەریەك لە كۆلێجەكانی (پەروەردە لە ساڵی 2004 كراوەتەوە) و (پەروەردەی بنەڕەت لە ساڵی 2008 كراوەتەوە) لە شاری كەلار و كۆلێجی (زمان و زانستە مرۆڤایەتیەكان لە ساڵی 2004 كراوەتەوە) و كۆلێجی (پەروەردەی جەستەیی و زانستە وەرزشییەكان لە ساڵی 2006 كراوتەوە) لە شاری خانەقین, كە لەو قۆناغەدا سەر بە زانكۆی سلێمانی بوون, دواتر لە ساڵی (2011) هەموویان خرانە سەر میلاكی زانكۆی گەرمیان.
ئەم زانكۆیە لە ماوەیەكی دیاریكراودا گەشەی بەرچاوی بەخۆیەوە بینی, لەو پێناوەشدا كۆلێجی (زانستە ئەندازیارییە كشتوكاڵییەكان) لە شاری كفری و كۆلێجی (زانست) و كۆلێجی (پزیشكی) لە شاری كەلار و كۆلێجی (كۆمپیوتەر و تەكنەلۆجیای زانیاری) لە شاری خانەقین و بەشی (ئەندازیاری بیناكاری) و بەشی (یاسا) لە كەلار وەكو دوو بەشی زانستی سەربەخۆ لە زانكۆمان كرانەوە.
لە ئێستادا زانكۆمان پێكدێت لە:-
- 7 كۆلێج.
- 30 به‌شی به‌یانیان.
- 10 به‌شی ئێواران.
هەروەها هەریەك لە (سەنتەری توێژینەوە) و (سەنتەری ڕاهێنانی پێداگۆجی و په‌ره‌پێدانی ئه‌كادیمی) و (سەنتەری یه‌سكانی جێندەرناسی) و (سەنتەری گەشەپێدانی كار) و (سەنتەری زمان) و (سه‌نته‌ری جینۆساید) و چەندین بەڕێوەبەرایەتی و هۆبەی تر، كە بەسەر نووسینگەی سەرۆكی زانكۆ و فەرمانگەی یاریدەدەرانی سەرۆكی زانكۆ بۆ كاروباری كارگێڕی و دارایی و زانستی و خوێندنی باڵادا دابەش بوون، لەخۆدەگرێت.
كردنەوەی خوێندنی باڵا (ماستەر) لە زانكۆمان لە ساڵی (2012), وێستگەیەكی تری گەشەكردنی لایەنی زانستی زانكۆی گەرمیان بوو, لە پێناو پڕكردنەوەی ستافی زانستی بەشە جیاوازەكاندا, كە دواتر خوێندنی (ماستەر و دكتۆرا و دبلۆمی باڵا) لە ژمارەیەك لە بەشە زانستیەكانی تریشی بەدوادا هات، دەیان خوێندكار لێی سوودمەند بوون و ساڵانە ئەم دەرفەتی خوێندنە فراوانتر دەبێت، له ئێستادا 120 خوێندكاری خوێندنی باڵا دبلۆمی باڵا، ماسته‌ر، دكتۆرا)ی هه‌یه.
هەتا ئێستا (11) كۆنفرانسی زانستی ناوخۆیی و (4) كۆنفرانسی زانستی نێوده‌وڵه‌تی ئەنجامداوە، ئەمە سەرباری چەندان چالاكی زانستی و ڕۆشنبیری و كلتوری تر.
ئامانجی سەرەكی زانكۆمان ئەوەیە لە داهاتوودا پەیوەندی زانستی لەگەڵ زانكۆ نێودەوڵەتیە ئاست بەرزەكاندا ببەستین و بە پشت بەستن بە ئەزموونە خۆماڵی و دەرەكیەكان و زانكۆی گەرمیان بكەین بە یەكێك لە باشترین زانكۆكانی كوردستان و عێراق, هەروەها زۆرتر بیبەستین بە كۆمەڵگە, بە مەبەستی زیاتر خزمەتكردنی كوردستان بەگشتی و گەرمیان بەتایبەتی.
پ.د. فەرهاد قادر كەریم
سەرۆكی زانكۆی گەرمیان